Tổn thương sụn chêm có thể xảy ra ở mọi người, trong đó thường gặp nhất ở các vận động viên thể thao và ở người cao tuổi mắc bệnh thoái hóa khớp. Khi sụn chêm bị rách, có thể là do hậu quả của chấn thương, cũng có thể chỉ là do đầu gối đã phải chịu áp lực trong thời gian dài.
Nguyên nhân khiến sụn chêm bị rách
Sụn chêm thuộc dạng sụn xơ có hình dáng giống chữ C, nằm ở đầu gối. Mỗi bên đầu gối có 2 sụn chêm nằm giữa đầu xương đùi và xương chày.
Chức năng của sụn chêm
Sụn chêm là một lớp mềm ngăn cách giữa xương của khớp gối, có chức năng giúp giảm áp lực cho đầu gối khi xảy ra va chạm. Khi sụn chêm bị tổn thương dễ xảy ra tình trạng đứt rách sụn làm hạn chế vận động và gây đau đớn cho người bệnh.
Nguyên nhân gây rách sụn chêm:
- Đối với người trẻ tuổi, rách sụn chêm có thể do bị chấn thương đột ngột khi chơi thể thao, cũng có thể do tai nạn giao thông ở trạng thái gối gấp và chân bị vặn xoắn.
- Rách sụn chêm ở người lớn tuổi thường do thoái hóa hoặc khithực hiện vận động đứng ngồi đột ngột.
Triệu chứng nhận biết khi sụn chêm bị rách
Trường hợp rách nhỏ sẽ xuất hiện cảm giác đau nhẹ, khớp gối bị sưng, triệu chứng này thường kéo dài trong khoảng 2-3 tuần.
Một số triệu chứng điển hình khi rách sụn chêm:
Sụn chêm bị rách mảng nhỏ
- Khu vực khe khớp bị đau, sau đó đau lan dần lên trung tâm khớp gối.
- Tình trạng sưng xuất hiện muộn sau khoảng 2-3 ngày.
- Khớp gối có thể bị cứng, khả năng vận động khi gấp khớp gối bị giảm.
- Khi người bệnh ngồi xổm, cơn đau sẽ tăng lên. Nếu không được điều trị kịp thời,tình trạng đau có thể sẽ kéo dài.
Triệu chứng khi sụn chêm bị rách mảng lớn
- Mảng rách của sụn chêm có thể di chuyển vào khe khớp gây tình trạng kẹt khớp, khóa khớp khiến cho khớp gối của người bệnh không thể duỗi thẳng được.
- Sau chấn thương khoảng 2 – 3 ngày khớp gối sẽ bị sưng.
- Đối với người lớn tuổi, khi sụn chêm bị rách có thể người bệnh sẽ không biết, bởi chỉ cảm thấy đau nhẹ khi ngồi xổm hoặc vặn xoắn. Triệu chứng rõ nhất là khớp gối bị đau và sưng nhẹ.
Phương pháp điều trị rách sụn chêm không phẫu thuật
Điều trị rách sụn chêm khớp gối không phẫu thuật được chỉ định trong các trường hợp sau:
- Người bệnh gặp tổn thương vừa và nhỏ nằm ở rìa ngoài của sụn.
- Các triệu chứng cho thấy chấn thương sụn chêm có thể tự lành.
- Khả năng cử động của đầu gối ổn định, phạm vi chuyển động của khớp không bị giới hạn quá nhiều.
- Người bệnh vẫn có thể thực hiện được các hoạt động bình thường hàng ngày.
Các hoạt động giúp phục hồi các tổn thương ở sụn chêm khi áp dụng phương pháp điều trị không phẫu thuật:
- Người bệnh cần nghỉ ngơi, tránh vận động mạnh và các vận động có cường độ cao.
- Phương pháp chườm lạnh: sử dụng túi đá để chườm lạnh 2 lần/ngày.
- Dùng băng ép bằng thun có tính đàn hồi để ngăn chặn tình trạng sưng thêm và mất máu.
- Kê cao chân: Khi nằm, người bệnh cần gác chân lên gối hoặc tấm đệm sao cho chân cao hơn so với tim, như vậy sẽ giúp giảm sưng, đau khớp gối.
Phẫu thuật nội soi điều trị tổn thương sụn chêm
Phẫu thuật nội soi được lựa chọn dựa trên các yếu tố:
- Mức độ nghiêm trọng của tổn thương;
- Kết quả chẩn đoán qua hình ảnh chụp X-quang và chụp cộng hưởng từ
- Tuổi tác của người bệnh
- Mức độ người bệnh hoạt động thể chất hàng ngày…
Chỉ định phẫu thuật
Với mục đích giảm đau, giúp người bệnh trở lại sinh hoạt thường ngày. Giữ lại chức năng cho sụn chêm đồng thời giảm thiểu tình trạng thoái hóa khớp.
- Chỉ định khâu lại sụn chêm khi sụn bịrách dọc;Rách mới trước 4 tuần; Sụn bị rách ở vùng có máu nuôi dưỡng.
- Chỉ định cắt tạo hình sụn chêm: Khi sụn bị rách cũ trên 6 tuần, rách vùng vô mạch.
Chống chỉ định phẫu thuật sụn chêm với các trường hợp:
- Sụn chêm bị rách ở độ I hoặc độ II, các chức năng không bị ảnh hưởng.
- Những người bị viêm nhiễm vùng khớp gối.
Các bước chuẩn bị phẫu thuật điều trị tổn thương sụn chêm khớp gối:
- Người thực hiện: Bác sĩ chuyên ngành chấn thương chỉnh hình có chứng chỉ nội soi khớp.
- Phương tiện phẫu thuật: bộ dụng cụ nội soi khớp, dàn máy nội soi khớp
- Chuẩn bị cho người bệnh: Giải thích cho người bệnh đầy đủ về quy trình phẫu thuật
Các bước tiến hành phẫu thuật:
- Kiểm tra tổng quát sức khỏe của người bệnh trước khi làm phẫu thuật
- Tiến hành cắt tạo hình sụn chêm dựa trên nguyên tắc:
+ Cắt tiết kiệm phần rách.
+ Chừa lại phần giáp bao khớp để giữ vững khớp và chịu lực.
-Tùy theo vị trí rách để tiến hành khâu. Có thể khâu từ ngoài vào trong hoặc từ trong ra ngoài hay cố định bằng dụng cụ.
- Sau mổ, người bệnh cần bất động chân bằng nẹp trong thời gian 3 tuần. Thời gian bất động sẽ lâu hơn nếu phải khâu sụn chêm.
Trong cuộc sống hàng ngày, để phòng ngừa các chấn thương liên quan đến xương khớp gối, các bạn nên vận động thường xuyên, sử dụng liệu pháp massage. Với những người thường xuyên vận động nên dùng massage thể thao để giúp cơ thể quen với vận động và phục hồi nhanh hơn sau khi tập luyện, thi đấu.
Trên các ghế massage toàn thân được trang bị rất nhiều tính năng tiên tiến giúp tăng cường khả năng trị liệu. Việc trang bị ghế massage cao cấp tại nhà sẽ giúp các bạn không chỉ thư giãn mà còn chăm sóc sức khỏe mỗi ngày!
