Khi thời tiết giao mùa, chính những thay đổi thất thường về nhiệt độ và độ ẩm không sẽ khiến cơ thể chúng ta không thích ứng kịp. Thời điểm này chính là môi trường thuận lợi cho virus phát triển, vi khuẩn hoạt động mạnh hơn và gây bệnh ở đường hô hấp…Đây cũng là thời điểm bùng phát nhiều bệnh về đường hô hấp, đặc biệt bệnh thường xảy ra ở những người có hệ miễn dịch kém như trẻ nhỏ và người già.
Nguyên nhân gây ra các bệnh đường hô hấp khi thời tiết giao mùa
- Nhiệt độ thay đổi đột ngột: Khi giao mùa, khí hậu thay đổi và nhiệt độ có sự giao động thất thường trong một ngày như đang nóng sang lạnh, đang nắng chuyển mưa… Chính sự biến động nhanh chóng của nhiệt độ đã làm hệ miễn dịch của con người bị suy yếu. Thêm vào đó, đây là điều kiện để các loại virus gây bệnh cảm lạnh sẽ dễ dàng phát triển và lây lan nhanh hơn trong điều kiện khí hậu lạnh, ẩm. Trong khi đó, đường hô hấp lại là nơi màcác loại mầm bệnh dễ dàng xâm nhập khi chúng ta hít thở. Vì vậy, các triệu chứng như ho và ngứa họng xảy ra phổ biến khi thay đổi thời tiết.
- Thời tiết lạnh là điều kiện thuận lợi để siêu vi như virus cúm phát triển dễ dàng hơn và gây bệnh cho đường hô hấp.
- Không khí kém lưu thông vào mùa lạnh sẽ khiến chúng ta cảm thấy tù túng khi phải ở trong nhà, đóng kín cửa và ít di chuyển ra ngoài để tránh khí lạnh xâm nhập. Đây là một trong những yếu tố thuận lợi giúp vi sinh vật tồn tại trong không khí sinh sôi nhiều hơn và dễ dàng gây bệnh.
- Thời tiết mùa đông ngày ngắn đêm dài nên thời gian có ánh mặt trời giảm đi cũng là yếu tố để vi sinh vật phát triển.
Những bệnh thường gặp trong giai đoạn giao mùa
Bệnh nhiễm trùng đường hô hấp
Bệnh nhiễm trùng hô hấp xảy ra ở các cơ quan như phổi, ngực, xoang, mũi và cổ họng. Khi bị nhiễm trùng mãn tính, người bệnh sẽ bị bệnh xuất hiện lặp đi lặp lại theo thời gian, nhất là vào giai đoạn thời tiết chuyển mùa từ mùa thu sang mùa đông. Vào thời điểm này, khi thời tiết lạnh khiến số lượng vi trùng gia tăng, đồng thời mọi người tiếp xúc gần với nhau cũng khiến vi trùng dễ lây lan hơn.
Vi trùng có thể gây bệnh qua đường hô hấp và lây truyền từ người sang người thông qua các con đường như:
- Khi chúng ta hít phải những giọt bắn nước bọt từ người bệnh khi người bệnh ho hoặc hắt hơi;
- Do chúng ta chạm vào mũi, miệng hoặc mắt sau khi tiếp xúc với người bị nhiễm trùng đường hô hấp;
- Do chúng ta chạm vào bề mặt có virus gây bệnh.
Nguyên nhân gây nhiễm trùng hô hấp: Do vi khuẩn hoặc virus gây ra. Người bệnh đường hô hấp do vi khuẩn có thể được chỉ định điều trị bằng kháng sinh. Tuy nhiên, nếu là bệnh do virus gây ra thì không thể sử dụng kháng sinh điều trị mà chỉ một số trường hợp có thể dùng thuốc kháng virus. Đối với những trường hợp mắc bệnh nhiễm trùng đường hô hấp mãn tính, bác sĩ sẽ dựa trên các triệu chứng bệnh để chẩn đoán và đưa ra liệu pháp điều trị phù hợp.
Một số bệnh phổ biến trong nhóm bệnh nhiễm trùng đường hô hấp: Bệnh cảm lạnh thông thường, bệnh viêm phổi, bệnh viêm xoang mãn tính, viêm phế quản mãn tính, bệnh viêm mũi, bệnh viêm họng liên cầu khuẩn, bệnh cúm.
Bệnh hen suyễn
Giai đoạn thời tiết chuyển mùa, nhất là từ mùa thu sang đông sẽ là thời điểm virus phát triển mạnh nhất. Điều này ảnh hưởng rất nhiều đối với những người bị hen suyễn mãn tính, đặc biệt là trẻ em. Theo các chuyên gia sức khỏe thì thời điểm cuối tháng 8 và tháng 9 bệnh hen suyễn sẽ bùng phát mạnh nhất.
Mùa thu và mùa đông là thời điểm tỷ lệ nhiễm virus trong cộng đồng cao nhất. Trẻ em tới trường học khi vào năm học mới sẽ có nguy cơ tiếp xúc gần với những học sinh khác đã bị nhiễm virus. Khi các mùa trong năm có sự thay đổi thời tiết sẽ khiến trẻ hen suyễn bị các dị ứng khác nhau. Dị ứng ở trẻ tùy thuộc vào sự thụ phấn và nở hoa của các loại hoa cỏ.
Khi bị phản ứng dị ứng hoặc có sự kết hợp với các yếu tố môi trường ô nhiễm, virus… đều trở thành nguyên nhân khởi phát cơn hen suyễn.
Phòng tránh bệnh hô hấp trong giai đoạn chuyển mùa
Những điều cần lưu ý để phòng ngừa và điều trị bệnh hô hấp khi chuyển mùa:
- Khi trời lạnh cân giữ ấm cho cơ thể, đặc biệt là các khu vực như: Cổ, ngực, gan bàn chân…;
- Khi tắm cần sử dụng nước ấm và tắm trong phòng kín gió. Sau khi tắm xong cần lau người thật khô rồi mới mặc quần áo sạch;
- Cần tránh: Quạt máy, máy lạnh, thức khuya;
- Thực hiện chế độ ăn uống điều độ, đủ chất dinh dưỡng. Ăn nhiều rau xanh và uống nước hoa quả;
- Áp dụng liệu pháp massage hoặc sử dụng các loại ghế massage được trang bị chế độ nhiệt nóng.
- Tăng cường luyện tập thể dục thể thao với những bài tập phù hợp;
- Thời điểm trước và sau khi ngủ dậy cần vệ sinh họng, miệng sạch sẽ;
- Không nên sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá…
- Khi bị bệnh cần sử dụng thuốc điều trị theo chỉ định của bác sĩ;
- Tiêm phòng cúm vào đầu mùa lạnh;
- Khi bị bệnh cần rửa mũi và súc họng bằng nước muối sinh lý 0,9% để diệt vi khuẩn, rửa tay thường xuyên để hạn chế nguy cơ lây bệnh cho người khác.
