Hội chứng động mạch vành cấp chính là tình trạng cấp cứu của bệnh lý động mạch vành. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do bệnh lý tim mạch, hội chứng mạch vành cấp cũng gây ra biến chứng nặng nề cho người bệnh.
Tìm hiểu về hội chứng mạch vành cấp
Hội chứng vành cấp là để chỉ những biểu hiện lâm sàng liên quan đến sự tổn thương động mạch vành có tính chất cấp tính, cũng là để mô tả trường hợp bệnh nhân có biểu hiện thiếu máu cơ tim cấp tính bao gồm:
- Những cơn đau thắt ngực không ổn định
- Tình trạng nhồi máu cơ tim không ST chênh lên
- Nhồi máu cơ tim có ST chênh lên
Hội chứng mạch vành cấp không có ST chênh lên được chia làm hai dạng bệnh cảnh đó là: Nhồi máu cơ tim không ST chênh lên; Đau thắt ngực không ổn định.
Trên lâm sàng và điện tâm đồ thì hai bệnh cảnh này không có sự khác biệt, nó chỉ có sự phân biệt trên các xét nghiệm là: nhồi máu cơ tim không có ST chênh lên có sự tăng dấu ấn sinh học cơ tim, còn đau thắt ngực không ổn định thì không có.
Nguyên nhân gây ra hội chứng động mạch vành cấp
Nguyên nhân chính gây ra hội chứng động mạch vành cấp là do sự hình thành các mảng xơ vữa ở động mạch vành.
Các mảng xơ vữa là nguyên nhân hình thành các cục máu đông làm ngăn chặn một phần hoặc hoàn toàn dòng máu nuôi dưỡng cơ tim. Khi cơ tim bị thiếu máu nuôi dưỡng, các tế bào cơ tim sẽ dần chết đi, các mô cơ tim bị hủy hoại, dẫn tới nhồi máu cơ tim.
Nếu trường hợp các tế bào cơ tim không chết thì cũng sẽ bị hư hại do thiếu máu nuôi dưỡng. việc bị thiếu máu nuôi dưỡng khiến các tế bào này không thể hoạt động bình thường và gây ra những cơn đau thắt ngực không ổn định.
Một số yếu tố nguy cơ gây ra hội chứng động mạch vành cấp đó là: Do yếu tố tuổi tác; Những người bị tăng huyết áp; Trường hợp bị tăng cholesterol máu; Người nghiện thuốc lá; Những người ít vận động; Do chế độ ăn uống thiếu lành mạnh; Những người thừa cân, béo phì; Người bị bệnh đái tháo đường; Trường hợp trong gia đình có tiền sử bị đau ngực, nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ; Người có tiền sử bị tăng huyết áp, tiền sản giật, hoặc đái tháo đường thai kỳ…
Cơ chế hình thành hội chứng mạch vành cấp
Khi mảng xơ vữa bị vỡ, dẫn tới lớp dưới nội mạc bị lộ ra và tiếp xúc với tiểu cầu, gây ra ngưng kết tiểu cầu. Thêm vào đó, tiểu cầu ngưng kết sẽ giải phóng ra một loạt các chất trung gian làm co mạch sẽ càng thúc đẩy nhanh sự hình thành cục máu đông.
Cơ chế hình thành nhồi máu cơ tim cấp có đoạn ST chênh lên
Tình trạng nhồi máu cơ tim cấp có đoạn ST chênh lên xảy ra khi xuất hiện tắc cấp tính hoàn toàn dòng chảy của động mạch vành, lúc này trong lòng động mạch vành sẽ bị tắc đột ngột do có huyết khối trong đó.
Huyết khối này được hình thành trên nền mảng xơ vữa trong lòng mạch vành, trường hợp hiếm gặp là nó di chuyển từ nơi khác đến, chẳng hạn huyết khối từ buồng tim.
Khi mảng xơ vữa trong lòng động mạch vành mất đi tính ổn định, vỏ mảng xơ vữa có thể bị rạn nứt, bị loét,lúc này tiểu cầu đang lưu thông trong máu sẽ đến bám dính vào lớp nội mạc bị tổn thương bên dưới mảng vữa xơ.
Quá trình tập kết tiểu cầu sẽ hình thành cục huyết khối tiểu cầu khiến cho lòng mạch sẽ càng bị thu hẹp. Lâu dần, nó sẽ gây tắc hẳn động mạch vành thượng tâm mạc dẫn đến nhồi máu cơ tim xuyên thành.
Những trường hợp khác gây ra tình trạng tắc động mạch vành là: Do sự bất thường động mạch vành bẩm sinh; Trường hợp bị viêm động mạch vành; Bị co thắt động mạch vành; Bị tắc lỗ xuất phát của động mạch vành trong bệnh cảnh bóc tách gốc động mạch chủ.
Cơ chế hình thành hội chứng mạch vành cấp không có ST chênh lên
Cơ chế hình thành hội chứng mạch vành cấp không có ST chênh lên là do sự không ổn định của mảng xơ vữa khiến nó bị nứt vỡ ra.
Ở hội chứng mạch vành cấp không có ST chênh lên, sự nứt vỡ nhỏ hơn và cục máu đông chỉ gây tắc một phần động mạch vành.
Ngoài ra, cơ chế di chuyển của huyết khối nhỏ gây tắc vi mạch phía sau, đồng thời sự co thắt càng làm cho tình trạng thiếu máu cơ tim thêm trầm trọng.
Hội chứng mạch vành cấp không có ST chênh lên có thể diễn biến nghiêm trọng và trở thành nhồi máu cơ tim thực sự.
Mảng xơ vữa không ổn định gây ra một số hậu quả thường gặp như:
- Nó làm giảm nghiêm trọng một cách nhanh chóng dòng máu tới vùng cơ tim do động mạch vành đó nuôi dưỡng;
- Biểu hiện thường thấy trên lâm sàng là cơn đau ngực không ổn định;
- Trên điện tâm đồ có thể thấy hình ảnh thiếu máu cơ tim cấp với ST chênh xuống hoặc T âm nhọn;
- Các men tim loại troponin có thể tăng khi có thiếu máu cơ tim nhiều gây hoại tử vùng cơ tim xa.
Trong cuộc sống và sinh hoạt hàng ngày các bạn nên áp dụng liệu pháp massage để chăm sóc sức khỏe. Massage trị liệu giúp tăng cường trao đổi chất trong cơ thể, tuần hoàn máu tốt hơn. Việc sử dụng ghế massage toàn thân với nhiều tính năng hiện đại sẽ giúp các bạn thư giãn và chủ động trong việc xoa bóp - bấm huyệt tại nhà.
