Thông thường, khi mắc bệnh gan nhiễm mỡ sẽ có nguyên nhân do uống nhiều rượu bia. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp uống ít, thậm chí không uống thức uống có cồn những gan vẫn nhiễm mỡ do lượng mỡ trong gan cao. Gan nhiễm mỡ thường đi kèm một số bệnh lý rối loạn chuyển hóa như bệnh cao huyết áp, tiểu đường, mỡ máu, béo phì, …
Tìm hiểu về bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu
Trong chế độ ăn hàng ngày của chúng ta thường có Triglyceride, đây là một dạng chất béo và nó cũng được hình thành trong gan. Gan sẽ làm nhiệm vụ chuyển hóa Triglyceride thành năng lượng và phát triển tế bào. Khi quá trình chuyển hóa bị gián đoạn hoặc chậm lại, lúc này chất béo sẽ tích tụ trong các tế bào gan và gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ.
Rối loạn gan nhiễm mỡ được chia thành 2 loại là: Gan nhiễm mỡ do rượu; Gan nhiễm mỡ không do rượu.
Trong đó, tình trạng gan nhiễm mỡ không do rượu được chia thành:
- Thoái hóa mỡ: Đây là một dạng rối loạn gan nhiễm mỡ nhẹ, nó không gây tổn hại cho gan và cũng không có triệu chứng bệnh. Tuy nhiên, lâu dần nó có thể dẫn tới tình trạng bệnh tiến triển.
- Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu: Là tình trạng bị viêm xảy ra bên trong và xung quanh tế bào gan nhiễm mỡ với triệu chứng có thể từ mức nhẹ tới nặng.
Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu có thể gây xơ gan, suy gan và ung thư gan nguyên phát.
Nguyên nhân gây ra gan nhiễm mỡ không do rượu
Gan nhiễm mỡ không do rượu có nhiều yếu tố gây ra, trong đó phải kể tới những nguyên nhân, đó là:
- Do chế độ ăn có quá nhiều đường và chất béo.
- Chế độ sinh hoạt thiếu khoa học.
- Do mắc một số bệnh lý như tiểu đường tuýp 2, bị suy giáp, rối loạn mỡ máu hoặc mắc rối loạn chuyển hóa do di truyền.
- Gan nhiễm mỡ xảy ra ở người thừa cân có chỉ số BMI trong khoảng 25 - 30 và người béo phì với chỉ số BMI > 30.
- Do yếu tố di truyền khi trong gia đình có người bị bệnh béo phì.
- Trường hợp đang sử dụng một số loại thuốc điều trị.
- Bệnh nhân bị viêm gan siêu vi B, C.
- Trường hợp kháng insulin.
- Những người bị cholesterol xấu cao, hoặc có mức mức cholesterol tốt thấp hơn so với mức bình thường.
Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp bị gan nhiễm mỡ mà không có bất kỳ nguyên nhân nào kể trên.
Gan nhiễm mỡ không phải do rượu thì yếu tố béo phì chiếm tỷ lệ cao nhất. Theo số liệu thống kê, có tới 70% những người bị béo phì mắc chứng gan nhiễm mỡ. Vì thế, những người bị thừa cân, có quá nhiều mỡ thừa ở vùng bụng sẽ có nguy cơ rất cao mắc bệnh gan nhiễm mỡ.
Gan nhiễm mỡ cũng là tình trạng phổ biến khi trẻ em mắc bệnh gan, nhất là trẻ em bị bệnh thừa cân béo phì. Khi trẻ bị gan nhiễm mỡ nếu không được điều trị, sau một thời gian rất dễ dẫn tới xơ gan.
Chẩn đoán gan nhiễm mỡ không do rượu
Gan nhiễm mỡ không do rượu thường không có triệu chứng cụ thể, vì thế chỉ khi làm xét nghiệm mới phát hiện bệnh.
Các phương pháp thường áp dụng để chẩn đoán gan nhiễm mỡ bao gồm:
- Xét nghiệm máu: Bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh làm xét nghiệm chức năng gan để tìm ra sự bất thường trong chỉ số men gan và chỉ số hormone.
- Siêu âm ổ bụng và chẩn đoán hình ảnh, chụp cắt lớp và chụp cộng hưởng để phát hiện dấu hiệu gan nhiễm mỡ.
- Làm sinh thiết gan: Đây là phương pháp xác định chính xác tình trạng gan nhiễm mỡ cũng như mức độ nghiêm trọng của gan.
Điều trị gan nhiễm mỡ không do rượu
Tình trạng gan nhiễm mỡ mặc dù không gây nguy hiểm tới tính mạng người bệnh nhưng nếu không có phương pháp phòng ngừa và ngăn chặn thì sau khoảng 10 năm nó có thể tiến triển thành xơ gan. Ngoài ra, gan nhiễm mỡ còn có thể kéo theo các bệnh lý như bệnh thận, bệnh tim mạch,...
Một số cách nhằm ngăn ngừa tình trạng gan nhiễm mỡ tiến triển nặng thêm:
- Giảm cân: Có thể nói giảm cân là bước đầu tiên và cũng rất quan trọng giúp giảm nồng độ của các men gan, insulin để người bệnh cải thiện chất lượng cuộc sống.
Khi thực hiện giảm cân hãy lên kế hoạch cụ thể và giảm cân một cách từ từ, giảm không quá 1,6 kg/tuần để tránh gây tổn thương gan. Trường hợp cần thiết, nên tham khảo ý kiến bác sĩ về chế độ giảm cân để được tư vấn cụ thể và có hướng thực hiện đạt kết quả tốt nhất.
- Dùng thuốc điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ: Sử dụng thuốc điều trị cũng là cách giúp cơ thể đào thải bớt sự lắng đọng mỡ, đồng thời ngăn ngừa sự diễn tiến của các bệnh lý là nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ.
Đa phần những người bị gan nhiễm mỡ không do rượu thường không xuất hiện triệu chứng nghiêm trọng. Vì vậy, nếu phát hiện bệnh và sớm có phương pháp điều trị, thực hiện lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống khoa học, chăm chỉ luyện tập thể dục thể thao… Những yếu tố này sẽ giúp ngăn ngừa và khắc phục kịp thời tình trạng bệnh.
