Tình trạng phụ nữ bị mất ngủ sau sinh xảy ra khá phổ biến. Điều này không chỉ gây ảnh hưởng tới sức khỏe của mẹ mà còn khiến việc chăm sóc bé cũng gặp khó khăn. Thông thường, mẹ bầu bị mất ngủ từ tuần thứ 32 của thai kỳ, sau đó mất ngủ có thể kéo dài tới tận sau sinh.
Tình trạng mất ngủ ở phụ nữ sau sinh
Phụ nữ sau sinh mất ngủ là tình trạng mặc dù bé đã ngủ rất ngon giấc nhưng mẹ vẫn trằn trọc, không thể ngủ được. Khi mẹ mất ngủ thường rơi vào trạng thái luôn cảm thấy bồn chồn, lo lắngvà thường xuyên tỉnh giấc để kiểm tra xem bé có gặp vấn đề gì bất thường không.
Đặc điểm của giấc ngủ ở phụ nữ sau sinh đó là ngủ nông, vì thế chỉ cần một tiếng động nhỏ cũng có thể khiến mẹ bị đánh thức.
Khi người mẹ mất ngủ sẽ có nguy cơ kèm theo một số biểu hiện của chứng trầm cảm sau sinh như:
- Tâm trạng thay đổi thất thường
- Hay lo lắng quá mức
- Thường xuyên cảm thấy buồn bã
- Tâm trạng dễ bị kích động
Những yếu tố có thể gây ra tình trạng mất ngủ ở phụ nữ sau sinh
- Do thay đổi nội tiết tố: Cơ thể phụ nữ phải chịu nhiều thay đổi từ lúc mang thai cho tới giai đoạn sau sinh. Trong đó, sự biến động nhiều nhất là nội tiết tố, đặc biệt là nồng độ estrogen đã bị giảm xuống đáng kể. Đây chính là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng rối loạn giấc ngủ, khiến phụ nữ luôn cảm thấy khó chịu, lo lắng và có thể dẫn đến chứng trầm cảm sau sinh.
- Tình trạng đổ nhiều mồ hôi về đêm: Sau sinh, nội tiết tố còn làm thêm nhiệm vụ loại bỏ một số chất đã sản sinh trong giai đoạn thai kỳ. Vì thế, cơ thể phụ nữ thường đổ nhiều mồ hôi và gây ra tình trạng mất ngủ về đêm.
- Do có sự thay đổi tâm trạng: Sự căng thẳng, lo lắng, thậm chí hay bị ám ảnh…là cảm xúc thường xuất hiện ở phụ nữ sau sinh. Những cảm xúc này ảnh hưởng nghiêm trọng tới giấc ngủ và gây ra chứng mất ngủ.
- Mẹ phải thức dậy để cho trẻ bú hoặc dỗ bé ngủ: Trong thời gian vài tuần đầu tiên sau sinh, mẹ sẽ phải thức đêm để cho bé bú hoặc dỗ dành khi bé khóc. Tình trạng phải thức dậy nhiều lần trong đêm sẽ khiến mẹ khó trở lại giấc ngủ và gây rối loạn giấc ngủ.
Khắc phục tình trạng mất ngủ ở phụ nữ sau sinh
- Mẹ hãy tranh thủ ngủ cùng lúc với bé: Khi bé ngủ, mẹ cũng nên tranh thủ ngủ cùng bé để cơ thể được nghỉ ngơi nhiều hơn.
- Hãy đi ngủ sớm hơn: Phụ nữ sau sinh cần tạo thói quen đi ngủ sớm hơn bình thường để tránh ảnh hưởng tới chất lượng giấc ngủ. Trong trường hợp khó ngủ, mẹ có thể áp dụng phương pháp tắm nước ấm, uống trà thảo mộc, đọc sách, nghe nhạc nhẹ nhàng để dễ ngủ và ngủ ngon hơn.
- Chia sẻ công việc nhà và chăm sóc trẻ với người thân: Ban ngày khi trẻ thức, mẹ hãy nhờ người thân trông bé để tranh thủ ngủ thêm một chút sẽ đỡ mệt mỏi.
- Mẹ nên tìm hiểu kỹ các kiến thức về trẻ sơ sinh để hiểu trẻ hơn: Mẹ có thể tìm hiểu về cữ bú và thời gian ngủ ở trẻ sơ sinh để tránh tình trạng mẹ phải thức dậy nhiều lần trong đêm chăm bé.
Ngoài ra, việc tìm hiểu kiến thức về trẻ sơ sinh sẽ giúp các bậc cha mẹ có thể sắp xếp thời gian và lên kế hoạch công việc trong ngày. Điều này sẽ giúp mẹ có thời gian nghỉ ngơi hợp lý và không làm ảnh hưởng đến giấc ngủ.
- Tránh không để bản thân bị căng thẳng sau sinh: Luôn giữ tâm trạng thư giãn và thoải mái sẽ giúp mẹ đi vào giấc ngủ dễ và ngủ sâu hơn.
- Không nên uống nhiều cafe vào ban ngày: Phụ nữ sau sinh mất ngủ tránh sử dụng đồ uống có chứa cafein để không làm ảnh hưởng đến giấc ngủ.
- Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi đi ngủ: Không nên sử dụng điện thoại, máy vi tính hoặc xem tivi trước lúc ngủ để tránh bị kích thích não bộ và gây mất ngủ.
- Vận động nhẹ nhàng với một số động tác thư giãn cơ và hít thở sâu: Mẹ hãy tập một số động tác thư giãn cơ và hít thở sâu sẽ giúp dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn.
Phương pháp trị mất ngủ ở phụ nữ sau sinh
Phụ nữ sau sinh bị mất ngủ có thể áp dụng một số phương pháp trị liệu phù hợp để cải thiện chất lượng giấc ngủ như:
- Sử dụng trà thảo dược: Các loại trà thảo dược như trà hoa cúc, trà hoa oải hương…có thể giúp cải thiện tình trạng mất ngủ và phòng tránh các triệu chứng trầm cảm sau sinh.
- Áp dụng liệu pháp bấm huyệt: Có thể áp dụng kĩ thuật bấm huyệt trong thời gian khoảng 2 tuần và thực hiện 4 lần/ngày để cải thiện tình trạng rối loạn giấc ngủ.
- Massage lưng: Mỗi tối hãy dành khoảng 20 phút để massage vùng lưng một cách nhẹ nhàng sẽ giúp đi vào giấc ngủ dễ dàng hơn.
- Bổ sung khoáng chất cho cơ thể: Một số khoáng chất như sắt, magie… có vai trò quan trọng và cần thiết để cải thiện giấc ngủ và hệ thần kinh.
- Có thể sử dụng một số thuốc ngủ, thuốc an thần: Phụ nữ sau sinh mất ngủ có thể được bác sĩ kê đơn một số loại thuốc ngủ liều lượng nhẹ để điều trị tình trạng mất ngủ.
- Áp dụng liệu pháp nhận thức hành vi: Liệu pháp hành vi đã được chứng minh có thể cải thiện tình trạng mất ngủ, đặc biệt giúp phòng tránh hội chứng trầm cảm ở phụ nữ sau sinh.
