Người bệnh sau mổ tim cần điều trị để hồi phục lại hoạt động của tim, từ đó sẽ đủ máu cung cấp máu cho toàn cơ thể, đồng thời sau phẫu thuật cũng cần theo dõi để phát hiện sớm những biến chứng cấp tính có thể xảy ra. Việc chăm sóc người bệnh sau mổ tim cần đặc biệt tuân thủ nguyên tắc theo hướng dẫn của bác sĩ để có được kết quả điều trị tốt nhất.
Người bệnh sau mổ tim cần chăm sóc đặc biệt
Chăm sóc người bệnh sau mổ tim đúng cách là vô cùng quan trọng giúp phát hiện và điều trị sớm những biến chứng có thể xảy ra. Sau mổ tim, người bệnh sẽ có khoảng 80% tỉ lệ thành công, còn lại 20% là do được chăm sóc và luyện tập sau mổ.
Sau mổ, người bệnh cần được theo dõi tình trạng bệnh, dựa trên một số yếu tố như:
- Mức độ của can thiệp phẫu thuật và tình trạng người bệnh trước mổ
- Theo dõi nguy cơ có thể xảy ra các biến chứng như:
Cung lượng tim thấp, khả năng bị nhiễm khuẩn, mắc bệnh lý về phổi, suy thận, biến chứng thần kinh...
- Tùy thuộc vào độ tuổi của người bệnh: Trường hợp bệnh nhân dưới 1 tuổi hoặc trên 80 tuổi sẽ cần phải theo dõi thường xuyên ngay sau phẫu thuật tim cho tới hai ngày sau đó.
- Sau mổ, để hạn chế tình trạng nhiễm trùng giúp vết mổ mau lành, cần hạn chế người vào thăm.
- Sau thời gian được theo dõi, khi người bệnh có tình trạng huyết áp và mạch ổn định, tự thở được và có thể ăn bằng đường miệng sẽ được chuyển qua phòng hậu phẫu, lúc này người bệnh cần chủ động đi lại nhẹ nhàng để sức khỏe sớm hồi phục.
Lưu ý khi chăm sóc người bệnh sau mổ tim
* Người bệnh cần được tập vật lý trị liệu hô hấp và một số hoạt động khác
- Luyện tập, tập thở sâu, tập ho khạc đờm sẽ giúp giảm dịch ứ đọng trong phổi, giảm nguy cơ nhiễm trùng hay tràn dịch màng phổi.
- Sau mổ khoảng 6 - 12 tuần, người bệnh có thể trở lại công việc văn phòng nhẹ nhàng. Những trường hợp có công việc nặng hơn, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi bắt đầu trở lại làm việc.
- Sau khi phẫu thuật, nhất là trong thời gian xương ức đang lành, người bệnh cần lưu ý không nên mang vác hay vận động mạnh.Trong thời gian 3 tháng sau phẫu thuật, người bệnh không kéo hoặc đẩy vật nặng > 5kg, không nín thở trong bất kỳ trường hợp nào.
* Tuân thủ nghiêm ngặt theo chỉ định của bác sĩ và sử dụng thuốc đúng theo đơn
Người bệnh thay van tim cơ học sẽ phải dùng thuốc chống đông suốt đời. Vì vậy, nếu người bệnh không uống thuốc hoặc uống không đủ liều sẽ có nguy cơ hình thành cục máu đông tại van cơ học. Trường hợp cục máu đông gây tắc van khiến van không hoạt động được có thể dẫn tới tử vong.
Đối với người bệnh uống thuốc chống đông quá liều sẽ gây xuất huyết như: xuất huyết ở não, dạ dày, cơ, thận, da...
=> Lưu ý: Chế độ ăn uống của người bệnh cũng có thể làm ảnh hưởng đến thuốc điều trị, đặc biệt là thuốc chống đông. Do vậy, người bệnh cần tránh ăn một số thực phẩm gây cản trở thuốc chống đông như: cải xoăn, trà xanh, măng tây, bơ, bông cải xanh, súp lơ, mù tạt, các loại đậu, mùi tây...
* Người bệnh sau mổ cần vận động nhẹ như đi bộ, lên xuống cầu thang
Vận động nhẹ nhàng sẽ giúp quá trình hồi phục của người bệnh nhanh hơn. Nếu người bệnh có nhu cầu tập yoga, tạp gym hoặc ngồi máy bay đi du lịch…hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ điều trị.
=> Lưu ý:
- Khi đi bộ, hãy chọn đoạn đường ngắn, đi vừa sức, sau đó mới tăng dần cường độ. Đi bộ sẽ rất tốt cho máu tuần hoàn đi khắp cơ thể. Tuy nhiên, người bệnh không nên vận động quá sức, cảm thấy mệt hãy nghỉ ngơi, không nên vận động dưới thời tiết quá nóng hoặc quá lạnh đều không tốt.
- Khi leo cầu thang cũng không nên gắng sức, cần leo chậm, có thể vừa đi vừa nghỉ, tốt nhất chỉ nên leo 2 tầng cầu thang.
- Người bệnh có thể di chuyển bằng ô tô bình thường, tuy nhiên không nên tự mình lái xe máy hoặc xe đạp để tránh ảnh hưởng tới quá trình lành của xương ức.
* Sinh hoạt vợ chồng sau phẫu thuật tim
Sau phẫu thuật khoảng 4 tuần, người bệnh có thể sinh hoạt chăn gối, tuy nhiên hãy tránh các tư thế gây sức ép lên ngực và giữ nhịp tim không tăng quá nhiều.
Cần chọn thời gian sinh hoạt phù hợp, khi người bệnh đã nghỉ ngơi đủ, không mệt, không căng thẳng…
Thời gian tái khám cho người bệnh sau mổ tim
Người bệnh cần tới viện để tái khám ngay khi có các triệu chứng:
- Bị sốt > 38,5 độ C;
- Xuất hiện cơn đau thắt ngực, hoặc giống như đau thắt ngực mà người bệnh có thể đã bị trước khi mổ;
- Quanh mắt cá chân bị phù;
- Tình trạng tăng cân nhanh;
- Vết khâu chảy dịch màu đỏ hoặc giống như mủ;
- Vết mổ xuất hiện những bất thường như: bị đỏ, sưng phù, đau, hở hoặc toác vết khâu,
- Người bệnh có dấu hiệu nhịp tim và mạch nhanh, không đều;
- Cơ thể xuất hiện các vết thâm tím, bầm giập không rõ lý do;
- Người bệnh bị đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, choáng váng;
- Bị ngất, hoặc đau đầu dữ dội;
- Có máu trong nước tiểu hoặc phân đen;
- Bị chảy máu chân răng …
Để phòng ngừa các bệnh lý liên quan đến tim mạch, các bạn cần xây dựng chế độ ăn uống khoa học, thường xuyên vận động, kết hợp với massage trị liệu (hoặc sử dụng ghế massage tại nhà).
