Viêm tắc động mạch chi dưới là tình trạng bệnh lý thường không có triệu chứng rõ ràng nên nhiều người bị viêm tắc động mạch chi dưới nhưng lại được chẩn đoán nhầm với các bệnh lý về xương khớp, bệnh do tuổi già.
Thế nào là bệnh viêm tắc động mạch chi dưới?
Khi động mạch chủ và các động mạch chi dưới, kể cả lòng động mạch bị hẹp làm giảm tưới máu cơ cùng các bộ phận liên quan ở chi dưới được gọi là bệnh lý động mạch chi dưới.
Khi tình trạng thiếu máu cơ xảy ra sẽ dẫn khiến người bệnh bị đau khi gắng sức, lâu dần cơn đau xuất hiện cả khi nghỉ ngơi. Ngoài ra, các cơn đau còn kèm theo biểu hiện thiếu máu cục bộ như: Tình trạng loạn dưỡng, bị loét, bị hoại tử.
Nguyên nhân gây ra bệnh viêm tắc động mạch chi dưới
Xơ vữa động mạch là nguyên nhân chính gây ra viêm tắc động mạch chi dưới. Nhóm đối tượng dễ mắc bệnh viêm tắc động mạch chi dưới:
- Những người cao tuổi,
- Nhóm người có có yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá,
- Người bị bệnh tăng huyết áp, bệnh tiểu đường,
- Người béo phì,
- Trường hợp bị rối loạn chuyển hoá mỡ,
- Những người ít vận động...
Triệu chứng bệnh lý viêm tắc động mạch chi dưới
Đối với một số trường hợp khi mới bị viêm tắc động mạch chi dưới thường có hiện tượng bị đau bắp chân khi đi bộ nên họ phải dừng lại và ngồi nghỉ, sau đó mới có thể tiếp tục đi được.
- Giai đoạn đầu
+ Dấu hiệu đau cách hồi chi dưới:
Khi đi bộ, người bệnh cảm thất đau mỏi và co cứng tại vùng bàn chân, bắp chân, đùi …lúc này phải dừng lại nghỉ ngơi thì mới có thể đi tiếp. Tình trạng đau cách hồi sẽ tái xuất hiện trở lại khi người bệnh có cùng một mức gắng sức, ở cùng một khoảng cách đi.
+ Các vị trí đau cách hồi sẽ cho gợi ý vị trí động mạch bị tổn thương:
Vị trí đau ở vùng mông hoặc vùng đùi: Báo hiệu tình trạng tổn thương động mạch chậu.
Đau ở vùng bắp chân: thường là sự tổn thương động mạch đùi – khoeo.
Đau ở bàn chân: Đây là tình trạngtổn thương động mạch cẳng chân.
Ngoài ra, khi bị viêm tắc động mạch chi dưới, người bệnh có có triệu chứng như: Bị mất ngủ, cảm thấy mệt mỏi vì đau thường xuất hiện về đêm, cảm giác đau rát hoặc tê bì, bị lạnh chi và tình trạng sẽ giảm đi nếu để chân thõng xuống hoặc đứng dậy.
- Giai đoạn nặng
Khi bệnh vào giai đoạn nặng, người bệnh có dấu hiệu bị teo cơ, loét, hoại tử các ngón chân, có thể cả bàn chân kèm theo cảm giác đau liên tục. Người bệnh dù được sử dụng thuốc giảm đau nhưng hiệu quả cũng không cao.
Chẩn đoán viêm tắc động mạch chi dưới
Bước đầu, bác sĩ sẽ kiểm tra mạch đập ở các vị trí nếp bẹn, khoeo chân, mu bàn chân của người bệnh. Trường hợp xuất hiện tình trạng mạch yếu hoặc không có mạch đập thì có thể nghi ngờ bị bệnh động mạch chi dưới.
Sau đó, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh làm siêu âm Doppler mạch máu để xác định: Vị trí bị viêm tắc, mức độ hẹp tắc, khả năng can thiệp, điều trị nội khoa hay phẫu thuật.
Ngoài ra, bác sĩ có thể đo chênh lệch huyết áp giữa cổ chân và cánh tay của người bệnh để xác định mức độ thiếu máu.
Điều trị bệnh viêm tắc động mạch chi dưới
Đối với những trường hợp bị viêm tắc động mạch chi dưới, phương pháp điều trị tối ưu và hiện đại nhất chính là tái lưu thông động mạch bị tắc. Bác sĩ có thể chỉ định người bệnh sử dụng phương pháp nong chi dưới qua da bằng ống thôngvới cách đặt stent động mạch chậu, đùi, khoeo....
Bệnh viêm tắc động mạch chi dưới thường không có biểu hiện rõ rệt, vì thế đa phần những trường hợp khi được phát hiện và điều trị thì bệnh đã ở giai đoạn muộn với nhiều biến chứng nguy hiểm. Vì thế, chúng ta cần đi khám ngay khi xuất hiện những triệu chứng như: Cơn đau lặp lại nhiều lần; Thậm chí những người không có triệu chứng nhưng có những yếu tố nguy cơ cao như: Người cao tuổi > 70 tuổi hoặc những người trên 50 và có tiền sử bị bệnh đái tháo đường, béo phì, cao huyết áp… Người nghiện thuốc lá…
Phòng tránh bệnh xơ vữa động mạch chi dưới
Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, phù hợp
- Những loại thức ăn nên hạn chế hoặc cần tránh: Hạn chế ăn các loại mỡ lợn, mỡ bò, mỡ gà… hãythay thế bằng dầu thực vật như dầu lạc, dầu vừng; Hạn chế ăn các loại thịt đỏ; Hạn chế ăn trứng và tôm; Tránh ăn các loại dầu dừa để giảm dung nạp acid béo bão hòavào cơ thể. Đây là loại axít dễ gây nên hiện tượng xơ vữa động mạch; Không nên ăn nội tạng động vật.
- Thực phẩm nên ăn: Các loại thực phẩm có nguồn gốc từ đậu nành; Nên ăn nhiều cá vì trong mỡ cá có nhiều chất béo omega – 3, đây là chất béo rất tốt cho thành động mạch; Cần ăn nhiều rau xanh và trái cây.
Chế độ sinh hoạt lành mạnh và phương pháp luyện tập phù hợp
Tăng cường vận động cơ thể, tập các bài tập phù hợp với sức khỏe bản thân để giúp tăng lượng cholesterol tốt, giảm cholesterol xấu và ổn định huyết áp.
Một số bài tập phù hợp như: Tập thể dục dưỡng sinh, đi bộ, …
Tránh căng thẳng, stress…
Hãy tạo cho mình đời sống tinh thần luôn sảng khoái, vui tươi.
Áp dụng phương pháp massage, nhất là massage trị liệu để chăm sóc sức khỏe.
