Tăng huyết áp là bệnh lý thường không có biểu hiện rõ ràng và cũng rất khó để xác định nguyên nhân gây bệnh. Khi huyết áp tăng cao mà không xác định được nguyên nhân thì gọi là tăng huyết áp vô căn. Tuy nhiên, vẫn có một số yếu tố nguy cơ làm tăng huyết áp có thể điều chỉnh được như thay đổi lối sống để góp phần cải thiện tình trạng tăng huyết áp.
Huyết áp là gì?
Huyết áp được định nghĩa là áp lực của dòng máu tác động lên động mạch khi nó đưa máu đi nuôi cơ thể. Trong đó, sức co bóp của cơ tim và sự co giãn của thành mạch là những yếu tố tạo nên huyết áp.
Nếu trong cơ thể không có huyết áp sẽ gây ra tình trạng máu không tuần hoàn được, điều này khiến cơ thể sống không nhận đủ oxy và dinh dưỡng để hoạt động bình thường.
- Huyết áp bao gồm 2 chỉ số, đó là:
Huyết áp tối đa (huyết áp tâm thu), đây là chỉ số đo được khi tim co bóp.
Huyết áp tối thiểu (huyết áp tâm trương) là chỉ số đo được khi tim giãn ra trong một chu kỳ co bóp của trái tim.
Ví dụ: Chỉ số huyết áp của người bình thường đo được là: 120/80mmHg.
Thế nào là tăng huyết áp?
Tăng huyết áp là khi chỉ số huyết áp đo được > 140/90mmHg.
Để chẩn đoán tăng huyết áp, người ta thường tiến hành đo huyết áp ít nhất 2 lần khi người được đo đang trong trạng thái nghỉ ngơi.
Ngày nay, tỷ lệ người mắc bệnh huyết áp cao ngày càng tăng và có xu hướng trẻ hóa. Tăng huyết áp được coi là bệnh lý nguy hiểm bởi nó có diễn biến âm thầm và gây biến chứng nguy hiểm như gây tàn phế, thậm chí đe dọa tính mạng người bệnh. Do vậy, việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng, bởi vì khi một người được chẩn đoán tăng huyết áp, có nghĩa là người đó cần được theo dõi và điều trị suốt đời .
Những yếu tố nguy cơ gây ra bệnh tăng huyết áp có thể điều chỉnh được
Một số yếu tố nguy cơ có thể điều chỉnh được giúp phòng tránh tăng huyết áp, đó là:
- Hút thuốc
Những người hút thuốc lá, thuốc lào sẽ gây hại cho cơ thể. Bởi vì, trong thành phần của thuốc lá, thuốc lào có chứa chất nicotin,đây là chất có thể kích thích hệ thần kinh giao cảm,gây ra tình trạng co mạch và làm tăng huyết áp.
- Người mắc bệnh lý đái tháo đường
Những người bị mắc bệnh đái tháo đường có nguy cơ tăng huyết áp cao gấp đôi so với người không bị tiểu đường.
Trường hợp tăng huyết áp mắc kèm bệnh tiểu đường sẽ làm tăng gấp 2 lần biến chứng mạch máu lớn và nhỏ, từ đó nguy cơ tử vong cũng tăng gấp đôi so với những người bị tăng huyết áp đơn độc.
- Tình trạng rối loạn lipid máu
Nồng độ cholesterol trong máu cao là nguyên nhân chính gây ra xơ vữa động mạch làm hẹp lòng các động mạch. Khi động mạch bị xơ vữa sẽ kém đàn hồi và trở thành yếu tố làm tăng huyết áp.
- Yếu tố tiền sử gia đình
Những người mà trong gia đình có người bị tăng huyết áp thì người đó cũng có nguy cơ cao mắc bệnh này.
- Yếu tố thừa cân, béo phì
Tình trạng thừa cân, béo phì cũng là yếu tố nguy cơ gây ra bệnh tăng huyết áp.
- Do ăn mặn
Các nghiên cứu đã chỉ ra người dân vùng biển có tỷ lệ bị mắc bệnh tăng huyết áp cao hơn người dân ở đồng bằng và miền núi.
- Những người uống nhiều bia, rượu
Những người đang sử dụng thuốc điều trị tăng huyết áp, nếu uống nhiều rượu, bia quá mức sẽ làm giảm hoặc mất tác dụng của thuốc hạ huyết áp. Ngoài ra, nếu nghiện rượu, bia, có thể gây bệnh xơ gan và những tổn thương thần kinh nặng nề, đây cũng là yếu tố gián tiếp gây tăng huyết áp.
- Những người lười vận động
Những người ít vận động cũng là yếu tố nguy cơ của bệnh tăng huyết áp.
- Căng thẳng, stress
Những người thường xuyên căng thẳng thần kinh, stress sẽ làm tăng nhịp tim và làm động mạch bị co thắt dẫn đến tăng huyết áp.
Phương pháp giúp giảm nguy cơ gây ra tình trạng tăng huyết áp
- Bỏ thói quen hút thuốc: Bỏ hút thuốc lá, thuốc lào là một trong những yếu tố quan trọng giúp giảm nguy cơ tăng huyết áp.
- Kiểm soát tốt đường huyết: Khi đường huyết được kiểm soát tốt sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tăng huyết áp.
- Giảm lipid máu: Hãy ăn nhiều rau, quả và tránh ăn các loại mỡ động vật, không ăn phủ tạng động vật để phòng tránh bệnh tim mạch nói chung và bệnh tăng huyết áp nói riêng.
- Hạn chế ăn mặn: Chế độ ăn ít muối sẽ giúp điều trị cũng như phòng bệnh tăng huyết áp hiệu quả.
- Không uống rượu bia
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, thời gian làm việc hợp lý.
- Tránh các stress, căng thẳng.
- Chăm chỉ vận động và luyện tập thể dục thể thao: Mỗi ngày hãy dành ra ít nhất 30 phút để luyện tập thể thao. Đây là yếu tố cần thiết giúp tránh béo phì, giảm nguy cơ gây tăng huyết áp, nhất là đối với người cao tuổi.
- Áp dụng liệu pháp massage: Massage không chủ giúp giảm đau mà còn làm thư giãn cơ thể, giảm căng thăng tình thần. Massage có thể làm tăng hoặc hạ huyết áp tùy theo phương pháp và kĩ thuật, vài thế các bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn phương pháp massage phù hợp.
Trường hợp sử dụng ghế massage tại nhà cũng vậy. Nên tham khảo ý kiến chuyên gia để chọn loại ghế và bài massage phù hợp!
