Rối loạn vận động chân tay theo chu kỳ là tình trạng chân tay chuyển động lặp đi lặp lại trong lúc ngủ và gây ra tình trạng gián đoạn giấc ngủ. Các cử động dạng này thường xảy ra ở chân, bao gồm ngón chân cái, mắt cá chân, đầu gối, hông. Một số người cũng có thể bị ở tay.
Thông thường, người bệnh không tự biết được tình trạng của mình, chỉ nghe người thân kể lại. Mặc dù vậy, tình trạng tỉnh giấc nhiều lần trong đêm sẽ gây mệt mỏi, buồn ngủ, vào ban ngày.
Trong nội dung dưới đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về Rối loạn vận động tay chân theo chu kỳ cũng như biện pháp khắc phục nhé.
Những người có nguy cơ bị mắc rối loạn vận động tay chân theo chu kỳ
Rối loạn này bắt gặp ở khoảng 80% người mắc hội chứng chân tay khong yên.
Hơn 30% người trên 65 tuổi cũng mắc chứng này. Các nghiên cứu cũng cho thấy tỉ lệ mắc bệnh thường tăng theo độ tuổi.
Hội chứng rối loạn vận động tay chân theo chu kỳ cũng thường gặp ở những người vị ngừng thở khi ngủ do tắc nghẽn đường thở.
Một số bệnh lý cũng có thể liên quan đến hội chứng này gồm: Ure huyết, đái tháo đường, cơ thể thiếu sắt, chấn thương tủy sống.
Các đợt rối loạn vận động chân tay thường kéo dài trong khoảng thời gian từ 30 phút trở lên, cách nhau 20 – 40 giây. Các triệu chứng phổ biến gồm:
- Ngủ không ngon giấc.
- Cảm giác bồn chồn.
- Thức dậy nhiều lần trong đêm.
- Buồn ngủ, uể oải vào ban ngày.
- Cáu gắt.
- Hiệu quả công việc và học hành suy giảm do mệt mỏi, thiếu ngủ.
- Một số triệu chứng khác gồm cảm giác nóng rát, ngứa ran khi nằm.
Nguyên nhân gây ra rối loạn vận động tay chân theo chu kỳ
Nguyên nhân chính xác vẫn chưa được xác định, nhưng nhiều nhà nghiên cứu cho rằng hội chứng này có liên quan đến hệ thần kinh trung ương.
Các yếu tố sau đây cũng được cho pà góp phần gây ra tình trạng này:
- Lạm dụng cà phê, trà và các thức uống chứa caffeine khác.
- Rối loạn giấc ngủ.
- Hội chứng chân không yên.
- Rối loạn tăng động giảm chú ý và các rối loạn phát triển thần kinh khác.
- Chấn thương ở tủy sống.
- Thiếu máu do thiếu sắt.
- Đái tháo soi đường, bệnh thận, và các rối loạn chuyển hóa khác.
Tại nhà, phần lớn người bị rối loạn chân tay biết được tình trạng này thông qua người thân hoặc bạn đời, hoặc khi thấy chăn bị đạp vung vãi vào buổi sáng thức giấc.
Tại bệnh viện, các bác sĩ sẽ thử nghiệm đo đa ký giấc ngủ, ghi lại các thông số như: Sóng não, nhịp tim, nồng độ oxy trong máu, cử động của mắt, chắc năng thần kinh cũng như cơ bắp khác trong khi ngủ, huyết áp. Người bệnh được gắn các cảm biến lên cơ thể, đầu còn lại kết nối với máy tính, cho phép đo đạc và hiển thị các thông số.
Các chuyên gia cũng kiểm tra tiền sử bệnh tật, khám sức khỏe tổng quát để phát hiện các vấn đề tiềm ẩn, có liên quan khác mà có khả năng gây gián đoạn giấc ngủ.
Mẫu nước tiểu và máu cũng có thể được lấy để tìm các biểu hiện thiếu sắt cũng như các rối loạn chuyển hóa khác.
Điều trị rối loạn vận động tay chân theo chu kỳ
Việc điều trị tùy thuộc vào nguyên nhân cũng như mức độ nghiêm trọng của bệnh.
- Giảm caffeine: Trong nhiều trường hợp, việc giảm caffeine, rượu bia, thuốc lá, cùng các chất kích thích khác mang lại hiệu quả tích cực.
- Giảm căng thẳng: Thiền, yoga, massage trị liệu, sử dụng ghế massage tại nhà cũng giúp giảm bớt các triệu chứng rối loạn. Massage kết hợp ngâm chân nước nóng, hoặc tắm nước ấm vào buổi tối cùng giúp ngủ ngon hơn.
- Điều trị các bệnh liên quan: Việc điều trị có thể ưu tiên theo một hướng nếu phát hiện rối loạn do vấn đề bệnh lý, chẳng hạn như thiếu sắt. Trong trường hợp này các bác sĩ tiến hành theo dõi nồng độ sắt trong cơ thể một thời gian, kê đơn bổ sung sắt hoặc đề xuất một thực đơn hàng ngày được bổ sung nhiều thực phẩm giàu sắt.
- Sử dụng thuốc: Các trường hợp bệnh nặng sẽ được chỉ định dùng thuốc theo chỉ dẫn. Đó là các thuốc có tác dụng điều chỉnh vận động cơ bắp, kiểm soát rung, chống co giật…. Đây là biện pháp cuối cùng.
Nhìn chung, chứng rối loạn vận động tay chân theo chu kỳ không quá nguy hiểm, hay đe dọa tính mạng người bệnh. Tuy nhiên, chất lượng giấc ngủ kém cũng ảnh hưởng nhiều đến công việc và sinh hoạt hàng ngày. Việc phát hiện nguyên nhân và điều trị rối loạn sẽ giúp chúng ta có sức khỏe tốt hơn, nâng cao chất lượng cuộc sống!