Ngày nay, tình trạng thừa cân béo phì đang trở nên phổ biến và có sự gia tăng nhanh chóng. Thừa cân béo phì gây ra những hệ quả nghiêm trọng cho sức khỏe và gây bệnh tật, trở thành gánh nặng cho con người.
Thế nào là thừa cân béo phì?
Thừa cân béo phì là tình trạng mỡ tích lũy quá mức và không bình thường tại một vùng nào đó trên cơ thể hoặc toàn thân gây ra những nguy hại cho sức khỏe. Đây là một căn bệnh mãn tính và một người bị thừa cân béo phì sẽ có trọng lượng cơ thể cao hơn trọng lượng chuẩn ở một người khỏe mạnh.
Xác định bệnh thừa cân, béo phì dựa trên chỉ số khối cơ thể BMI. Chỉ số này được tính dựa trên chiều cao và trọng lượng cơ thể theo công thức:
Chỉ số khối cơ thể = trọng lượng cơ thể của 1 người (kg)/ bình phương chiều cao(m).
Tổ chức Y tế thế giới phân loại chỉ số cơ thể ở một người trưởng thành: BMI trong khoảng 25 – 29,9 là thừa cân; BMI > = 30 là béo phì.
Dấu hiệu dễ nhận biết nhất khi cơ thể bị thừa cân béo phì đó là sự gia tăng trọng lượng cơ thể và khối lượng mỡ tích tụ ở một số vùng đặc biệt trên cơ thể như: Vùng bụng, ngực, đùi, eo.
Những nguyên nhân gây bệnh thừa cân béo phì
Tình trạng thừa cân béo phì xảy ra do sự mất cân bằng giữa năng lượng nạp vào cơ thể và năng lượng tiêu hao. Khi năng lượng nạp vào vượt quá nhu cầu năng lượng của cơ thể, thì năng lượng dư thừa sẽ chuyển thành mỡ và tích lũy trong các bộ phận của cơ thể.
Một số nguyên nhân gây bệnh thừa cân béo phì
- Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có cha hoặc mẹ hoặc cả hai bị béo phì thì nguy cơ cao các con cũng sẽ bị béo phì. Những người bị thừa cân béo phì do yếu tố di truyền sẽ có tốc độ trao đổi chất chậm và rất khó để cải thiện.
- Do sụn tuyến giáp: Đây là tình trạng cơ thể bị thiếu các hormone cần thiết từ tuyến giáp. Chính sự thiếu hụt hormone sẽ làm chậm quá trình trao đổi chất, điều này đồng nghĩa với lượng chất béo không được đốt cháy và gây tăng cân.
- Tình trạng thiếu ngủ có thể gây béo phì: Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng nếu cơ thể thường xuyên bị thiếu ngủ 30 phút mỗi ngày sẽ tăng nguy cơ bị béo phì. Nguyên nhân là khi chúng ta ngủ không đủ giấc sẽ tăng cảm giác đói, thèm đồ ăn, dẫn tới ăn uống mất kiểm soát và gây thừa cân, béo phì.
Những người có nguy cơ cao bị thừa cân béo phì
- Người có thói quen thường xuyên ăn thức ăn nhanh, ăn thức ăn giàu năng lượng, nhiều chất béo, đồ chiên rán, uống nhiều rượu bia, nước ngọt có ga…
- Những người ít vận động, người trong độ tuổi trung niên, phụ nữ sau sinh, người dân sống nơi đô thị…
- Những người làm việc văn phòng, ít vận động, lười tập thể thao.
- Những người hoạt động thể lực, thường có thói quen ăn các loại thực phẩm giàu năng lượng, khi họ giảm hoạt động sẽ có nguy cơ cao bị béo phì.
Thừa cân béo phì gây hệ lụy đối với sức khỏe và tâm lý
- Ngoại hình quá khổ ảnh hưởng tới tâm lý: Khi bị thừa cân béo phì sẽ khiến cơ thể to quá khổ, chính điều này khiến người bệnh có cảm giác tự ti, gây căng thẳng cho bản thân và ngại giao tiếp,… từ đó ảnh hưởng tới hiệu quả công việc.
- Gây bệnh xương khớp: Thoái hóa khớp, loãng xương, đau nhức cơ thể…là những yếu tố dễ xảy ra ở người thừa cân béo phì. Trọng lượng cơ thể quá nặng sẽ gây áp lực lên xương khớp, nhất là khớp gối và cột sống. Ngoài ra, người thừa cân béo phì cũng rất dễ mắc bệnh gout.
- Thừa cân gây ra bệnh lý tim mạch: Thừa cân béo phì thường đi kèm với bệnh rối loạn lipid máu, vì thế khi cholesterol cao sẽ gây xơ hóa lòng mạch máu, làm tăng huyết áp, gây đột quỵ và nhồi máu cơ tim. Mặt khác, đối với người thừa cân béo phì, tim sẽ phải làm việc nhiều hơn để bơm máu đi nuôi cơ thể, lâu dần sẽ khiến tim bị quá tải và gây ra các bệnh lý tim mạch.
- Béo phì dễ mắc bệnh tiểu đường: Bệnh thừa cân béo phì có mối liên hệ mật thiết với bệnh tiểu đường type 2. Vì vậy, những người béo phì rất dễ bị bệnh đái tháo đường type 2.
- Gây ra các bệnh lý đường tiêu hóa: Thừa cân béo phì khiến lượng mỡ dư bám vào các quai ruột gây ra táo bón và tăng nguy cơ bị bệnh trĩ. Khi các chất thải và phân ứ đọng trong quá trình chuyển hóa sẽ dễ gây bệnh ung thư đại tràng. Mỡ dư thừa tích tụ ở gan có thể dẫn tới xơ gan, rối loạn chuyển hóa mỡ có thể sinh ra sỏi mật…
- Làm suy giảm trí nhớ: Trẻ thừa cân béo phì có chỉ số thông minh thấp hơn trẻ bình thường. Đối với người lớn bị béo phì có nguy cơ cao mắc bệnh Alzheimer.
Ngoài ra, thừa cân béo phì còn gây hệ lụy như : Gây ra bệnh lý ở đường hô hấp; Làm rối loạn nội tiết; Tăng nguy cơ bị ung thư, nhất là ung thư thực quản, ung thư vú, ung thư trực tràng, ung thư tử cung…
Để giảm tình trạng thừa cân béo phì các bạn nên xây dựng chế độ ăn uống khoa học, thay thế chất béo không tốt bằng chất béo lành mạnh từ dầu thực và cá nước lạnh. Bên cạnh đó nên thường xuyên tập luyện thể dục thể thao để nâng cao sức khỏe. Áp dụng liệu pháp massage, sử dụng ghế massage - đặc biệt là các ghế massage toàn thân có chế độ nhiệt nóng sẽ giúp các bạn chăm sóc cơ thể tốt hơn !
