Đau thắt lưng là tình trạng bệnh thường gặp, nó gây khó chịu và ảnh hưởng tới vận động của người bệnh. Đa phần người bệnh bị đau thắt lưng là cấp tính hoặc đau trong ngắn hạn, cơn đau có thể kéo dài khoảng nửa tháng. Tuy nhiên, cũng có trường hợp đau thắt lưng mãn tính, cơn đau kéo dài từ 3 tháng trở lên. Như vậy, để cải thiện triệu chứng bệnh thì việc thực hiện tập luyện có thể hỗ trợ hiệu quả trong điều trị đau thắt lưng.
Nguyên nhân gây ra tình trạng đau thắt lưng
- Phổ biến nhất là tình trạng đau lưng thấp do căng dây chằng, căng gân hoặc căng cơ gây ra. Khi dây chằng, gân cơ bị kéo căng quá mức, chúng có thể bị rách hay đứt. Trong đó, nguyên nhân gây ra tình trạng này là do xoắn vặn hoặc khi nâng một vật quá nặng, sai tư thế, do căng duỗi quá mức.
- Do thoái hóa hoặc thương tổn các đĩa đệm.
- Trường hợp có bệnh lý rễ do bị chèn ép, bị viêm hoặc tổn thương của rễ thần kinh tủy sống.
- Người bị đau thần kinh tọa: Tình trạng đau này là một dạng bệnh lý rễ do thần kinh tọa bị chèn ép.
- Bị trượt đốt sống: Đây là tình trạng một đốt sống ở đoạn thắt lưngvà khớp cùng bị trượt ra phía trước. Đốt trượt này có thể chèn ép vào tủy sống và các rễ dây thần kinh gây ra các cơn đau, làm tê bì chân, thậm chí có thể gây mất tự chủ bàng quang và ruột.
- Do bị tổn thương: Các chấn thương xảy ra khi chơi thể thao, bị tai nạn xe cộ hoặc bị ngã… có thể làm tổn thương gân, cơ, dây chằng và gây đau thắt lưng.
Những yếu tố nguy cơ gây đau lưng
- Yếu tố tuổi tác: Tình trạng đau thắt lưng thường xảy ra ở những người trong độ tuổi từ 30 – 50 tuổi và người cao tuổi hơn sẽ càng dễ bị đau nhiều hơn. Nguyên nhân là bởi người già thường bị loãng xương, dễ gãy xương, bị giảm trương lực cơ, các đĩa đệm cũng bị khô và cứng hơn làm tăng nguy cơ bị hẹp cột sống.
- Độ thích hợp: Các cơn đau lưng xảy ra phổ biến ở những người thể lực kém, lưng và các cơ bụng yếu, vì thế rất khó để nâng đỡ cột sống.
- Những người ít vận động: Người lười vận động, ít tập thể dục sẽ khó duy trì được chức năng trọn vẹn của đĩa đệm.
- Phụ nữ mang thai cũng rất dễ bị đau thắt lưng. Nguyên nhân là do sự thay đổi ở tiểu khung và những biến đổi của trọng lượng cơ thể.
- Do yếu tố di truyền: Đau lưng xảy ra khi bị viêm đốt sống, bị cứng khớp liên quan tới yếu tố di truyền đã gây hạn chế sự vận động của cột sống.
- Do yếu tố nghề nghiệp: Những người làm công việc phải nâng, kéo, đẩy các vật nặng hoặc thường xuyên phải xoay vặn cột sống…có thể gây ra những tổn thương và dẫn tới đau lưng.
Ngoài ra, người làm công việc phải ngồi nhiều hoặc do ngồi làm việc sai tư thế… cũng có thể gây đau lưng.
- Yếu tố tinh thần: Tâm trạng thường xuyên lo lắng, căng thẳng hoặc trầm uất… có thể gây căng cơ và đau lưng.
- Học sinh đi học đeo ba lô quá nặng cũng sẽ ảnh hưởng tới cột sống và gây đau lưng.
Trị liệu cho người đau lưng
Vỗ huyệt Quan nguyên, Khí hải
- Thực hiện bài tập: Người tập đứng thẳng sao cho thật thoải mái tự nhiên. Sau đó, trùng gối, thả lỏng eo và hạ vai xuống, đầu dựng thẳng. Dùng hai tay vỗ vào vùng bụng dưới để cơ thể rung một cách tự nhiên và cảm nhận được sự tác động vào huyệt.
Thực hiện động tác từ 2-5 phút, hoặc có thể lâu hơn.
- Tác dụng: Giúp khoẻ cơ bụng, mềm cơ lưng; Tăng dinh dưỡng cho dây chằng, gân; Lưu thông mạch máu tốt hơn.
Kéo giãn lưng vuốt dọc kinh Bàng quang
- Thực hiện bài tập: Người tập đứng hai chân rộng hơn vai, hai tay ôm thắt lưng. Thực hiện động tác vuốt dọc từ thắt lưng thật chậm theo mặt sau chân xuống gót chân. Bước tiếp theo, ôm lấy gót chân và thả lỏng vùng cổ gáy để có thể cảm nhận được sự căng giãn ở lưng và mặt sau chân.
Lăp động tác từ 3-5 lần.
- Tác dụng: Giúp giãn các cơ vùng thắt lưng và mặt sau của đùi; Tăng cường lưu thông máu từ vùng lưng xuống tới bàn chân.
Nâng hông eo, mở mạch Nhâm và dưỡng mạch Đốc
Người tập nằm ngửa, co 2 chân, sao cho khoảng cách hai lòng bàn chân bằng vai và đặt hai tay ở hai bên người. Từ từ chống 2 chân và đẩy hông lên sao cho cảm nhận được trọng lực kéo giãn khớp háng, thắt lưng xuống.
Giữ động tác 2- 3 phút rồi từ từ trở lại vị trí cũ. Lặp lại động tác này từ 3 – 5 lần.
- Tác dụng: Giúp cơ bụng khoẻ hơn, giảm mỡ bụng hiệu quả, tác dụng tăng cường tuần hoàn vùng hông eo; Lưu thông máu tốt hơn từđộng mạch bụng và bẹn tới các cơ quan nội tạng vùng bụng dưới như thận, tuyến thượng thận, bàng quang, tuyến tiền liệt,…
Bài tập vận động giúp điều chỉnh sai lệch của xương hông
- Thực hiện: Người thực hiện ngồi bắt chéo chân để hông eo thư giãn, giữ vững 2 vai, mắt nhìn thẳng. Chậm rãi ngửa mặt lên và mắt nhìn thẳng, hai vai hạ, thả lỏng thắt lưng. Giữ tư thế này để cảm nhận sự căng giãn vùng cổ và dọc cột sống.
Cúi đầu xuống từ từ chạm đầu gối, mắt nhìn vào đan điền, hai vai thả lỏng, gập trỏ. Giữ tư thế để cảm nhận sự căng giãn từng đốt sống. Vặn mình sang trái và giữ tư thế trong vài phút. Sau đó làm tương tự với vặn mình sang phải rồi trở về vị trí ban đầu và đổi chân.
- Tác dụng: Giúp linh hoạt và khỏe mạnh vùng hông eo.
