Nhiều người có niềm đam mê chơi thể thao cũng như nhiều vận động viên thể thao có đôi khi gặp chấn thương là điều khó tránh khỏi. Chấn thương thể thao, ngoài chấn thương cấp tính xảy ra đột ngột trong khi chơi thể thao, còn có những chấn thương mãn tính xảy ra có thể do luyện tập quá mức. Trong đó, gãy xương, chấn thương khuỷu tay, đau đầu gối mãn tính… đây là các chấn thương thể thao mãn tính xảy ra khá phổ biến.
Thế nào là chấn thương thể thao mãn tính?
Việc tập luyện thể dục thể thao là rất tốt cho sức khỏe, tuy nhiên đôi khi chúng ta có thể gặp chấn thương là điều khó tránh. Nếu bị chấn thương thể thao cấp tính xảy ra đột ngột sẽ kèm theo các cơn đau dữ dội thì chấn thương thể thao mãn tính thường có nguyên nhân do tập luyện quá mức gây ra.
- Các dạng chấn thương thể thao mãn tính thường gặp là: Bị gãy xương do stress, trường hợp chấn thương khuỷu tay, tình trạng đau mãn tính ở đầu gối…
- Những nguyên nhân gây ra chấn thương thể thao mãn tính: Do vận động hoặc luyện tập lặp đi lặp lại một loại vận động trong thời gian dài. Loại chấn thương này thường gặp trong khi luyện tập các môn thể thao như: Bơi lội, chạy đường dài và đạp xe. Các loại chấn thương này có thể do thực hiện các động tác không đúng kỹ thuật, vận động quá nhanh hoặc quá mức khi chơi thể thao.
- Dấu hiệu nhận biết khi bị chấn thương thể thao mãn tính: Cảm thấy đau khi vận động; Cơn đau thường âm ỉ khi nghỉ ngơi; Vùng chấn thương bị sưng tấy.
Các loại chấn thương mãn tính thường gặp trong thể thao
Bị căng cơ
Căng cơ là chấn thương xảy ra ở cơ hoặc gân khi cơ bắp bị xé rách do kéo căng quá mức.
Bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể đều có thể bị chấn thương cơ bắp. Khi chơi thể thao, nếu gặp chấn thương nhẹ chỉ khiến một nhóm cơ hoặc gân bị căng quá mức, nhưng nếu chấn thương nghiêm trọng có thể làm rách một phần hoặc toàn bộ gân, cơ.
Chấn thương gãy xương do căng thẳng
Gặp chấn thương do căng thẳng đa phần xảy ra ở bàn chân và cẳng chân. Loại chấn thương này thường gặp khi chơi các môn thể thao có lực tác động lặp đi lặp lại như thể dục dụng cụ hoặc điền kinh.
Triệu chứng phổ biến nhất khi bị gãy xương do căng thẳng là xuất hiện cơn đau tại một vị trí và cơn đau tăng khi hoạt động làm tăng sức nặng.
Chấn thương nhóm gân cơ chóp xoay của vai
Khi gặp loại chấn thương này sẽ khiến người bệnh không thể dễ dàng nâng đồ vật hoặc xoay vai.
- Nguyên nhân gây ra chấn thương này là do các yếu tố như: Viêm gân, viêm bao hoạt dịch, do bị căng cơ và rách cơ. Trong đó, chấn thương rách cơ là xảy ra phổ biến nhất.
- Triệu chứng khi bị chấn thương gân cơ và chóp xoay vai: Bị sưng ở vùng vai; Sẽ bị đau khi nhấc cánh tay lên hoặc cố gắng đưa tay ra sau lưng.
Chấn thương khủy tay
Chấn thương khuỷu tay khi chơi thể thao xảy ra khi sử dụng khuỷu tay quá mức. Loại chấn thương này thường gặp ở những người chơi quần vợt, gôn. Nguyên nhân gây ra chấn thương khuỷu tay mãn tính do viêm gân ở vùng khuỷu tay.
Các triệu chứng nhận biết: Gây ra các cơn đau và sẽ đau tăng khi cử động; Tay có thể bị yếu, nhất là khi cố gắng cầm nắm đồ vật.
Chấn thương gây đau đầu gối mãn tính
Tình trạng viêm gân bánh chè sẽ gây đau mãn tính ở đầu gối. Chấn thương này xảy ra ở vận động viên nhảy khi bị chấn thương hoặc viêm mô xương nối giữa bánh chè với cơ đùi và xương ống chân. Chấn thương này thường gặp ở những người chơi bóng rổ, bóng chuyền, đạp xe…
Triệu chứng chấn thương: Đau đầu gối thường là đau ngay vị trí dưới xương bánh chè; Bị yếu hoặc cứng đầu gối khi thực hiện các động tác nhảy, quỳ hoặc khi leo cầu thang.
Chấn thương gây tổn thương gân gót Achilles
Gân gót Achilles là mô dày, đây là gân lớn nhất trên cơ thể nối giữa cơ bắp chân với gót chân. Nguyên nhân gây chấn thương gân gót Achilles là do sự căng, rách hoặc kích ứng do sử dụng lực quá mức đối với gân gót. Chấn thương này thường xảy ra ở các vận động viên tuổi trung niên, người tập thể thao không chuyên, những người không giãn cơ đúng cách trước khi luyện tập…
Triệu chứng của chấn thương gân gót Achilles: Bị đau vùng gót khi đi bộ hoặc chạy; Có dấu hiệu sưng tấy, ấm ở khu vực này khi chạm vào.
Cách xử trí khi bị chấn thương thể thao mãn tính
Khi bị chấn thương thể thao mãn tính, có thể áp dụng 2 phương pháp điều trị phổ biến đó là: Nghỉ ngơi và chườm lạnh. Tuy nhiên, đa phần các chấn thương mãn tính chỉ có thể hồi phục sau khi sử dụng thuốc chống viêm và vật lý trị liệu.
- Nghỉ ngơi: Khi gặp chấn thương cần giảm hoặc ngừng vận động vùng bị thương ít nhất 48 – 72 giờ. Trường hợp bị chấn thương ở chân có thể sẽ cần phải nghỉ ngơi hoàn toàn.
- Phương pháp chườm lạnh: Sử dụng một túi đá lạnh đặt lên vùng bị thương trong 20 phút mỗi lần và có thể chườm từ 4 – 8 lần mỗi ngày.
- Sử dụng thuốc điều trị: Đối với tình trạng viêm gây sưng các mô, nóng và đau có thể sử dụng thuốc chống viêm không steroid sẽ có tác dụng giảm đau và viêm do chấn thương, tuy nhiên chỉ dùng trong thời gian ngắn.
- Phương pháp vật lý trị liệu: Đây là cách điều trị lâu dài dành cho các chấn thương thể thao mãn tính, giúp phục hồi chức năng cũng như vị trí bị thương.
Để phòng ngừa chấn thương thể thao các bạn có thể áp dụng liệu pháp massage. Trong đó sport massage là phương pháp được dùng phổ biến cho các vận động viên. Nó có thể diễn ra trước hoặc sau khi tập luyện, thi đấu. Có tác dụng như một bài khởi động, tránh chấn thương hoặc giúp giảm đau, phục hồi nhanh.
Trên một số ghế massage hiện đại ngày nay cũng được trang bị chương trình masssage thể thao rất tốt cho những người thường xuyên vận động, tập luyện !